—A Comisión presentou unha serie de iniciativas para abordar as necesidades das pequenas e medianas empresas (pemes) de Europa na contorna económica actual.

—As pemes, que representan o 99 % das empresas europeas, son motores esenciais das transicións ecolóxica e dixital de Europa, pero seguen enfrontándose á imprevisibilidade e á volatilidade como consecuencia de diversas crises nos últimos anos.

Estrasburgo, 12 de setembro de 2023. A Comunicación sobre a axuda ás pemes presentada pola Comisión propón novas medidas que proporcionarán axuda a curto prazo, impulsarán a competitividade das pemes a longo prazo e reforzarán a equidade na contorna empresarial en todo o mercado único. Como parte destas medidas, a Comisión tamén publica hoxe novas propostas dun Regulamento sobre a morosidade nas operacións comerciais e dunha Directiva que estableza un sistema fiscal baseado no domicilio social para as pemes. Outras iniciativas teñen por obxecto seguir impulsando o acceso das pemes ao financiamento, mellorar a contorna empresarial e apoiar o crecemento das pemes en empresas de mediana capitalización para liberar todo o seu potencial económico.

En particular, o novo Regulamento para loitar contra a morosidade nas operacións comerciais aborda os atrasos nos pagos, unha práctica desleal que compromete o fluxo de caixa das pemes e obstaculiza a competitividade e a resiliencia das cadeas de subministración. As novas normas derogarán a Directiva de 2011 sobre morosidade e substituirana por un Regulamento. A proposta introduce un límite máximo de pago máis estrito de 30 días, elimina ambigüidades e aborda as lagoas xurídicas da Directiva actual. O texto proposto tamén garante o pago automático dos intereses devindicados e as taxas de compensación, e introduce novas medidas de execución e reparación para protexer ás empresas contra os malos pagadores.

O sistema fiscal baseado no domicilio social para as pemes ofrecerá ás pemes que teñen actividades transfronteirizas a través de establecementos permanentes a opción de interactuar cunha soa administración tributaria, a do domicilio social, en lugar de ter que cumprir con múltiples sistemas fiscais. A presente proposta aumentará a seguridade fiscal e a equidade, reducirá os custos de cumprimento e distorsións do mercado que inflúen nas decisións empresariais, e minimizará ao mesmo tempo o risco de dobre imposición ou de tributación excesiva e de litixios fiscais. A redución prevista dos custos de cumprimento debería, en particular, fomentar o investimento e a expansión transfronteiriza na UE.

 As pemes que operan en diferentes Estados membros poderán aproveitar ao máximo a liberdade de establecemento e a libre circulación de capitais sen que se vexan freadas por obstáculos fiscais innecesarios.

Ademais, a Comunicación da Comisión sobre a axuda ás pemes propón varias medidas non lexislativas para apoiar ás pemes e garantir o aproveitamento de todo o seu potencial económico:

• Mellorar o marco regulador actual para as pemes baseándose no éxito do primeiro ano completo de aplicación do principio de «unha máis, unha menos» (aforro neto de custos de 7.300 millóns de euros), mellorando a aplicación da «proba das pemes» e tendo en conta de forma continuada as necesidades das pemes en toda a futura lexislación da UE, por exemplo, mediante períodos de transición máis longos para as pemes. A Comisión nomeará a un representante da UE para as pemes que proporcionará orientación e asesoramento á Comisión sobre as cuestións relacionadas coas pemes e defenderá os intereses das pemes no exterior. O representante da UE para as pemes informará directamente o presidente (á vez que informará ao comisario de Mercado Interior sobre as actividades relacionadas coas pemes ás que ofrecen apoio os seus servizos) e participará nas audiencias do Comité de Control Regulamentario coas direccións xerais sobre as iniciativas que teñan un gran impacto potencial nas pemes. A Comisión tamén promoverá o uso de espazos controlados de probas para fomentar a experimentación e a innovación das pemes.

• Simplificar os procedementos administrativos e os requisitos de presentación de información para as pemes mediante a posta en marcha do sistema técnico «só unha vez» (que forma parte da pasarela dixital única) antes de finais de 2023, o que permitirá ás pemes completar os procedementos administrativos en todo o mercado único sen necesidade de volver presentar documentos. A Comisión simplificará e dixitalizará procedementos engorrosos, como as declaracións e os certificados para o desprazamento de traballadores (como o denominado documento A1 sobre os dereitos de seguridade social). Ademais, a Comisión basearase nas medidas iniciais adoptadas antes do verán para lograr a redución do 25 % das obrigacións de notificación anunciada en marzo de 2023, e presentará novas propostas nas próximas semanas, así como medidas para cartografar sistematicamente estas cargas e desenvolver plans de racionalización específicos para os próximos anos.

• Impulsar os investimentos dispoñibles para as pemes, ademais de poñer á súa disposición máis de 200.000 millóns de euros no marco dos diversos programas de financiamento da UE en vigor ata 2027. Aproveitar o éxito do eixo de actuación para pemes de InvestEU fomentando as transferencias dos Estados membro aos compartimentos nacionais do devandito eixo de actuación e garantindo que parte da garantía proposta da UE de 7.500 millóns de euros no marco dun novo eixo de actuación específico da Plataforma de Tecnoloxías Estratéxicas para Europa (STEP) de InvestEU tamén estea dispoñible para as pemes. Unha metodoloxía sinxela e normalizada facilitará ás pemes a tarefa de informar sobre temas de sustentabilidade, e por tanto, tamén o acceso ao financiamento sostible.

• Permitir o desenvolvemento dunha man de obra cualificada para as pemes mediante o apoio continuado ás accións de formación proporcionadas polas asociacións en materia de capacidades a gran escala no marco do Pacto Europeo polas Capacidades e outras iniciativas de apoio para adecuar as capacidades ás necesidades das pemes no mercado laboral europeo.

• Apoiar o crecemento das pemes mediante a revisión, antes de finais de 2023, dos limiares actuais de definición das pemes, a elaboración dunha definición harmonizada e a posible adaptación de determinadas obrigacións das empresas pequenas de mediana capitalización para liberar todo o seu potencial económico.

Contexto

Os 24 millóns de pequenas e medianas empresas (pemes) de Europa representan o 99 % de todas as empresas e dous terzos dos postos de traballo do sector privado na UE. Son fundamentais para o tecido económico e social europeo, impulsan as transicións ecolóxica e dixital de Europa e sustentan a nosa prosperidade a longo prazo.

As pemes víronse afectadas de maneira desproporcionada pola secuencia de crise nos últimos anos: desde a COVID-19 á guerra de Rusia contra Ucraína, a crise enerxética e o aumento da inflación. As pemes seguen tendo que afrontar volatilidade e imprevisibilidade, así como limitacións de subministración, escaseza de man de obra e, a miúdo, competencia desleal e desigualdade de condicións á hora de facer negocios en Europa. Os atrasos nos pagos nas transaccións comerciais impiden os investimentos e o crecemento e contribúen á incerteza e á desconfianza na contorna empresarial. Segundo o recente informe sobre o rendemento das pemes prevese que o valor engadido das pemes para 2023 mantéñase un 3,6 % por baixo do seu nivel de 2019 (fronte ao 1,8 % no caso das grandes empresas), mentres que o emprego nas pemes apenas se recuperou ata alcanzar os niveis anteriores á crise.

A fin de liberar o potencial das pemes da UE no mercado único e fóra del, a Comisión presentou un conxunto completo de medidas no marco da súa Estratexia para as Pemes en prol dunha Europa Sostible e Dixital de 2020. A maioría destas medidas completáronse ou están en curso. Ademais, as pemes desempeñan un papel crucial na creación conxunta e a aplicación de vías de transición, cuxo obxectivo é apoiar a transición ecolóxica e dixital en todos os ecosistemas industriais. As disposicións favorables ás pemes forman parte de todas as iniciativas lexislativas clave da UE, mentres que a Rede Europea para as Empresas, a Plataforma de Colaboración de Agrupacións industriais e outros socios están a aplicar novas medidas de apoio ás pemes.

En termos de financiamento, a Comisión espera poñer ao dispor das pemes máis de 200.000 millóns de eruos no marco dos seus diversos programas de financiamento ata 2027. Esto inclúe importes substanciais no marco dos Fondos de Cohesión da UE (65.000 millóns de euros) e o Mecanismo de Recuperación e Resiliencia (45.200 millóns de euros) dedicados a medidas directas e indirectas de apoio ás pemes, que as axudarán a ser máis resilientes, sostibles e dixitais.

Máis información: Comisión Europea

Preguntas e respostas sobre o paquete de axuda ás Pemes