A Lei de Servizos Dixitais (DSA, en inglés) establece obrigacións claras para os provedores de servizos dixitais, como as redes sociais ou os mercados electrónicos, para facer fronte a fenómenos que poden supoñer unha ameaza para a sociedade, como a difusión de contidos ilegais e a desinformación en liña. Os novos requisitos son proporcionais ao tamaño das plataformas dixitais e aos riscos que representan para a cidadanía.

As novas obrigacións inclúen:

• Novas medidas para neutralizar os contidos ilegais en liña, así como requisitos que obrigan ás plataformas para intervir rapidamente, respectando en todo momento os dereitos fundamentais, en particular a liberdade de expresión e a protección de datos.

• O endurecemento dos requisitos de rastrexabilidade e dos controis aos comercios en liña para garantir a seguridade dos produtos e servizos, incluídos controis aleatorios para evitar que se volvan a publicar contidos ilícitos.

• O reforzo da transparencia e a rendición de contas das plataformas, por exemplo, mediante a transmisión de información clara sobre a moderación de contidos ou o uso de algoritmos para recomendar contidos (os denominados sistemas de recomendación); a posibilidade para os usuarios de recorrer as decisións dos moderadores.

• A prohibición de prácticas enganosas e de certos tipos de publicidade selectiva, como a dirixida aos nenos e os anuncios baseados en datos confidenciais, así como das interfaces enganosas ou os chamados «patróns escuros» e de toda práctica deseñada para manipular as eleccións dos usuarios.

As plataformas e os motores de procura en liña de maior tamaño (a partir de 45 millóns de usuarios mensuais) entrañan un maior risco. Por este motivo terán que cumprir requisitos máis estritos, que a Comisión se encargará de aplicar. Entre eles destacan a prevención de riscos sistémicos (como a difusión de contidos ilícitos, a erosión dos dereitos fundamentais e os procesos electorais ou o agravamento da violencia de xénero e os problemas de saúde mental) e a imposición de auditorías independentes. Ademais, estas plataformas terán que ofrecer aos usuarios a posibilidade de negarse a recibir recomendacións baseadas na elaboración de perfís, así como facilitar o acceso aos seus datos e algoritmos ás autoridades e investigadores habilitados.

Gardiáns de acceso: que poden facer e que non 

A Lei de Mercados Dixitais (DMA, en inglés) establece obrigacións para as grandes plataformas en liña que exercen como gardiáns de acceso (é dicir, aquelas plataformas cuxa posición dominante aboca a practicamente todos os usuarios a utilizalas) no mercado dixital para velar por unha contorna empresarial máis xusto e unha maior oferta de servizos para os consumidores.

Para evitar prácticas comerciais desleais, as plataformas consideradas gardiáns de acceso deberán:

• Permitir que terceiros interoperen cos seus servizos. Esta medida abre a porta a que as plataformas máis pequenas soliciten ás plataformas de mensaxería dominantes que os seus usuarios poidan intercambiar mensaxes, enviar mensaxes de voz ou arquivos dunha aplicación de mensaxería a outra. Desta maneira, os usuarios gozarán dunha maior oferta de servizos e non quedarán limitados a unha aplicación ou plataforma.

• Permitir aos usuarios profesionais acceder aos datos que xeran na plataforma do gardián de acceso, promover as súas propias ofertas e celebrar contratos cos seus clientes á marxe da plataforma do gardián de acceso.

Os gardiáns de acceso terán prohibido:

• Dar un trato de favor nas súas plataformas aos seus propios servizos e produtos (autopreferencia) en detrimento de os de terceiros.

• Impedir que os usuarios desinstalen facilmente as aplicacións ou programas preinstalados ou que utilicen aplicacións e tendas de aplicacións de terceiros.

• Tratar os datos persoais dos usuarios para enviarlles publicidade dirixida sen o seu consentimento expreso.

Sancións

Para velar pola adecuada aplicación das disposicións da nova Lei de Mercados Dixitais nun sector tan dinámico como o dixital, a Comisión poderá efectuar investigacións de mercado. En caso de incumprimento da lexislación, a Comisión está facultada para impoñer multas aos gardiáns de acceso por un importe de ata o 10 % da súa facturación mundial total no exercicio fiscal precedente, que podería ascender ata o 20 % en caso de reincidencia.

Declaracións dos relatores

Durante o debate no pleno o luns pola tarde, Christel Schaldemose (S&D, Dinamarca), relator da Lei de Servizos Dixitais, afirmou: «As tecnolóxicas beneficiáronse durante longo tempo da ausencia de regras. O mundo dixital converteuse no “salvaxe oeste”, no que os máis grandes e máis fortes fixan as regras. Pero chegou á cidade un novo shériff, a Lei de Servizos Dixitais. As normas e dereitos van ver reforzados. Tamén abrimos a caixa negra dos algoritmos, para entender como xeran diñeiro das plataformas».

Andreas Schwab (PPE, DE), relatora da Lei de Mercados Dixitais, engadiu «Xa non vale o da “supervivencia do máis forte”. O obxectivo do mercado único dixital é que Europa reciba ás mellores compañías e non só ás máis grandes. Por iso debemos centrarnos na aplicación da lexislación. Fai falta unha vixilancia adecuada para asegurar que o diálogo regulatorio funciona. Só unha vez que teñamos un diálogo entre iguais lograremos que a UE sexa respectada; debémosllo aos nosos cidadáns e empresas».

Próximos pasos

Tras a aprobación formal do Consello -en xullo a Lei de Mercados Dixitais e en setembro a Lei de Servizos Dixitais-, ambos os textos publicaranse no Diario Oficial da UE e entrarán en vigor vinte días despois da súa publicación.

A Lei de Servizos Dixitais será directamente aplicable en toda a UE quince meses despois da súa entrada en vigor ou a partir do 1 de xaneiro de 2024 (a data máis tardía das dúas). Os requisitos para as plataformas e motores de procura de moi gran tamaño aplicaranse antes: catro meses tras a súa designación como tales pola Comisión.

A Lei de Mercados Dixitais comezará a aplicarse seis meses despois da súa entrada en vigor. Os gardiáns de acceso terán un máximo de seis meses a partir da súa designación para cumprir coas novas obrigacións.

Máis información: Parlamento Europeo