— A Comisión acolle o acordo alcanzado entre o Parlamento Europeo e o Consello sobre a reforma máis ambiciosa e completa das normas de gobernanza económica da UE desde o período que seguiu á crise económica e financeira.

— A Comisión presentou as súas propostas de reforma en abril de 2023.

Bruxelas, 10 de febreiro de 2024. Os principais obxectivos do marco son reforzar a sustentabilidade da débeda pública e fomentar un crecemento sostible e inclusivo en todos os Estados membro mediante reformas que favorezan o crecemento e investimentos con carácter prioritario.

As reformas liquidan as deficiencias da normativa actual. O seu obxectivo é garantir que o marco sexa máis sinxelo, transparente e eficaz, cunha maior responsabilización nacional e unha mellor aplicación.

Teñen en conta a necesidade de reducir de maneira realista, gradual e sostida o aumento da débeda pública producido, entre cousas, como consecuencia da pandemia de COVID-19.

O novo marco tamén se basea nos ensinos extraídos da resposta política da UE á crise financeira, na que a falta de investimento dificultou unha rápida recuperación económica.

O marco contribuirá a que a UE sexa máis competitiva e estea mellor preparada para os retos futuros, ademais de soster os avances cara a unha economía ecolóxica, dixital, inclusiva e resiliente.

Maior responsabilización nacional con plans a medio prazo 

Os plans estruturais nacionais de política fiscal a medio prazo son elementos centrais do novo marco.

Os Estados membro formularán e presentarán plans nos que establezan os seus obxectivos fiscais, reformas e investimentos prioritarias e medidas para abordar calquera posible desequilibrio macroeconómico durante un período de axuste fiscal.

O «período de axuste» refírese ao prazo dentro do cal, mediante unha combinación de axustes orzamentarios, reformas e investimentos, o nivel de débeda dun Estado membro sitúase nunha senda descendente sostible.

Estes plans avaliaraos logo a Comisión e aprobaraos o Consello sobre a base de criterios comúns da UE.

A integración dos obxectivos de política fiscal, de reforma e de investimento nun único plan a medio prazo contribuirá a crear un proceso coherente e racionalizado.

Reforzará a responsabilización nacional ao ofrecer aos Estados membro unha maior marxe de manobra para establecer as súas propias sendas de axuste fiscal e os seus compromisos de reforma e investimento.

Os Estados membro presentarán informes anuais de situación para facilitar un seguimento e un control máis eficaces do cumprimento deses compromisos.

O novo proceso de supervisión fiscal integrarase no Semestre Europeo, que seguirá sendo o marco central de coordinación das políticas económicas e de emprego.

Normas máis sinxelas que teñan en conta os diferentes retos en materia de política fiscal 

O novo marco introduce unha supervisión baseada no risco que distingue entre Estados membro en función das súas situacións fiscais particulares.

Este método axustarase a un marco común transparente da UE apoiado por salvagardas para velar por que a débeda se sitúe nunha senda descendente (salvaguarda da sustentabilidade da débeda) ou facilitar unha marxe de seguridade por baixo do valor de referencia para o déficit do 3% do PIB establecido no Tratado, co fin de crear reservas orzamentarias (salvagarda da resiliencia fronte ao déficit).

Un único indicador operativo, o gasto primario neto, servirá de base para a supervisión orzamentaria, co que se simplificarán as normas orzamentarias.

No caso dos Estados membro que teñan un déficit público superior ao 3% do PIB ou unha débeda pública superior ao 60% do PIB, a Comisión formulará unha «traxectoria técnica» específica para ese país.

Esta traxectoria proporcionará orientacións aos Estados membro para que preparen os seus plans e garantirá que a débeda se sitúe nunha senda decrecente de forma crible ou que se manteña en niveis prudentes.

No caso dos Estados membro cun déficit público inferior ao 3% do PIB e unha débeda pública inferior ao 60% do PIB, a Comisión lles facilitará información técnica para velar por que o déficit público mantéñase por baixo do valor de referencia do 3% do PIB tamén a medio prazo. Esto farase a pedimento do Estado membro.

Fomento das reformas e os investimentos 

Tanto as reformas como os investimentos son necesarias para facer fronte aos retos actuais e que xurdan. Tamén son elementos esenciais duns plans cribles de redución da débeda.

O novo marco facilitará e animará aos Estados membro á hora de aplicar as medidas necesarias para garantir as transicións ecolóxica e dixital, consolidar a resiliencia económica e social, e reforzar a capacidade de seguridade de Europa.

Os Estados membro que se comprometan a aplicar reformas e investimentos formuladas para alcanzar eses obxectivos beneficiaranse dun período de axuste máis gradual, ampliado de catro a sete anos.

Estas medidas deben cumprir criterios específicos, sobre todo aplicando as recomendacións específicas por país dirixidas aos Estados membro no marco do Semestre Europeo ou perseguindo a consecución de prioridades políticas concretas da UE.

Os compromisos de reforma e investimento dos plans nacionais de recuperación e resiliencia teranse en conta ao considerar unha ampliación do período de axuste na primeira rolda dos plans.

A Comisión terá en conta unha serie de factores pertinentes á hora de avaliar a existencia dun déficit excesivo. Un aumento do investimento público en defensa recoñeceríase explicitamente como un deses factores pertinentes.

Outros factores pertinentes son a situación da débeda pública do Estado membro, a evolución económica e orzamentaria e a realización de reformas e investimentos.

Mellora da aplicación

Hai que velar por que as normas se cumpran. Aínda que o novo marco ofrece aos Estados membro máis marxe de manobra para formular os seus plans, tamén establece un réxime de aplicación reforzado para velar por que os Estados membro cumpran os seus compromisos.

Os Estados membro presentarán informes anuais de situación centrados no cumprimento dos compromisos establecidos nos seus plans para a súa avaliación pola Comisión.

Esta creará unha conta de control para rexistrar as desviacións respecto de a senda orzamentaria acordada. Cando o saldo da conta de control supere un limiar numérico e a débeda do Estado membro sexa superior ao 60% do PIB, a Comisión elaborará un informe para estudar se debe abrirse un procedemento de déficit excesivo.

O incumprimento dos compromisos de reforma e investimento acordados podería dar lugar a unha redución do período de axuste orzamentario. As normas sobre a apertura dun procedemento de déficit excesivo baseado no déficit mantéñense sen cambios.

Próximas etapas

O Parlamento Europeo e o Consello deberán adoptar formalmente o acordo político.

O novo marco entrará en funcionamento o ano que vén (2025), sobre a base dos plans que os Estados membro presentarán a finais deste ano.

Esto deixa tempo suficiente para que os Estados membro preparen os seus plans para os próximos anos. En 2024, a supervisión fiscal basearase nas recomendacións específicas por país xa formuladas na primavera de 2023.

Contexto

O marco de gobernanza económica da UE consiste no marco de política fiscal da UE (o Pacto de Estabilidade e Crecemento e os requisitos aplicables aos marcos fiscais nacionais) e o procedemento de desequilibrio macroeconómico, que se aplica no contexto do Semestre Europeo de coordinación de políticas, ademais do marco dos programas de axuda financeira macroeconómica.

En consonancia coas orientacións políticas da presidenta Von der Leyen, a Comisión presentou unha revisión da eficacia do marco de supervisión económica e abriu un debate público sobre o seu futuro en febreiro de 2020.

Este amplo debate público e proceso de consulta permitiu ás partes interesadas expresar os seus puntos de vista sobre os obxectivos fundamentais do marco, o seu funcionamento e as novas cuestións que debían abordarse.

Estes puntos de vista incorporáronse ás propostas de reforma lexislativa da Comisión que se presentaron en abril de 2023. En decembro de 2023, o Consello adoptou unha orientación xeral.

O Parlamento Europeo aprobou o mandato da Comisión de Asuntos Económicos e Monetarios para establecer negociacións en xaneiro de 2024. O Parlamento Europeo e o Consello alcanzaron un acordo político o 10 de febreiro de 2024

Máis información: Comisión Europea

Propostas lexislativas da Comisión Europea sobre a reforma do marco de gobernanza económica da UE