— As empresas europeas mellorarán a súa competitividade grazas a este novo instrumento

— A inversión centrarase en tecnoloxía dixital e profunda, biotecnoloxía e tecnoloxía limpa

Bruxelas, 23 de xuño de 2023. Reforzar a competitividade da economía europea a través das transformacións ecolóxica e dixital foi o obxectivo estratéxico da UE nos últimos anos. A pesar da súa resiliencia intrínseca, a industria da UE vese ameazada pola elevada inflación, a falta de man de obra, as perturbacións da cadea de subministracións, os tipos de interese cada vez máis altos e os picos á alza dos custos da enerxía e os prezos dos insumos. Isto vai acompañado dunha forte competencia, que non sempre é leal, no fragmentado mercado mundial. A UE presentou xa varias iniciativas en apoio da súa industria. A UE necesita agora unha resposta máis estrutural ás necesidades de investimento das súas industrias. Así se financiará a adopción e a expansión do desenvolvemento e a fabricación de tecnoloxías estratéxicas na UE, nos sectores da tecnoloxía dixital e da tecnoloxía profunda, a tecnoloxía limpa e a biotecnoloxía. Isto axudará ás empresas para aproveitar as oportunidades, crear resiliencia e cumprir os obxectivos da dobre transición ecolóxica e dixital, reforzando desta forma a soberanía europea.

A Comisión propón a Plataforma de Tecnoloxías Estratéxicas para Europa (STEP). A plataforma STEP reforzará e aproveitará instrumentos da UE existentes para asignar de forma rápida axuda financeira aos investimentos das empresas. STEP permitirá tamén dirixir o financiamento existente cara a sectores tecnolóxicos que son cruciais para o liderado da UE, contribuíndo desta forma a unhas condicións de competencia equitativas en todo o mercado único.

A presidenta da Comisión, Ursula von der Leyen, declarou: «O futuro das industrias estratéxicas debe ser “feito en Europa”. Coa plataforma STEP, sentamos as bases para mobilizar o financiamento necesario dispoñible en diversos programas da UE co fin de estimular os investimentos en tecnoloxías críticas e garantir que as empresas crezan e prosperen na UE».

STEP basearase en programas existentes como o fondo InvestEU, o Fondo de Innovación, Horizonte Europa, UEproSalud, o programa Europa Dixital, o Fondo Europeo de Defensa, o Mecanismo de Recuperación e Resiliencia e os fondos da política de cohesión.

Para impulsar a capacidade de investimento destinado especificamente a promover os obxectivos de STEP, a Comisión propón ademais asignar 10 000 millóns EUR adicionais a programas específicos:

• 3 000 millóns EUR para InvestEU, cun resultado de 75 000 millóns EUR de investimentos dada a taxa de provisión do 40 % e un efecto multiplicador medio de 10;
• 500 millóns EUR para Horizonte Europa, complementados con 2 130 millóns EUR de reatribución e utilización de importes liberados, cun resultado de 13 000 millóns EUR de investimentos cun efecto multiplicador medio de 5;
• 5 000 millóns EUR para o Fondo de Innovación, cun resultado de 20 000 millóns EUR de investimentos, dada a experiencia ata a data no marco do Fondo de Innovación;
• 1 500 millóns EUR para o Fondo Europeo de Defensa, que podería resultar en investimentos por valor de ata 2 000 millóns EUR.

Considerados en conxunto, pode preverse que os reforzos dos catro programas e instrumentos citados (InvestEU, Consello Europeo de Innovación, Fondo de Innovación e Fondo Europeo de Defensa) darán lugar a investimentos adicionais nas tecnoloxías críticas contempladas por STEP por un valor aproximado de 110 000 millóns EUR.

Ao ofrecer incentivos financeiros nos fondos da política de cohesión en forma dunha prefinanciación e cofinanciamento máis elevadas, anímase aos Estados membros a que volvan establecer as prioridades dos seus programas. Cada 5 % de reprogramación cara ás prioridades de STEP leva a poder dispoñer de 18 900 millóns EUR de recursos, ademais dos 6 000 millóns que se pagarán procedentes do Fondo de Transición Xusta. O incremento do límite máximo en virtude do Mecanismo de Recuperación e Resiliencia para utilizar recursos para produtos de InvestEU a través dos seus compartimentos nacionais representa unha flexibilidade adicional para os Estados membros de 30 000 millóns EUR potencialmente dispoñibles para este tipo de investimentos para a soberanía.

En conxunto, o importe total estimado de novos investimentos a través de STEP podería chegar a ser de 160 000 millóns EUR

No marco de STEP crearase un Selo de Soberanía e un portal de Soberanía para fomentar as sinerxias entre os programas existentes. O Selo de Soberanía concederase aos proxectos que contribúan aos obxectivos de STEP, a condición de que o proxecto fose avaliado e cumpra os requisitos de calidade mínimos dunha convocatoria de propostas en virtude de Horizonte Europa, o programa Europa Dixital, o Fondo Europeo de Defensa, o programa UEproSalud ou o Fondo de Innovación. Ademais, o portal de Soberanía servirá de portelo único para axudar aos promotores de proxectos e ás empresas en busca de financiamento a atopar a información relevante acerca das oportunidades de financiamento que se abren en virtude dos programas orzamentarios da UE para os investimentos STEP.

ÁMBITOS DE INTERVENCIÓN

STEP apoiará o desenvolvemento ou a fabricación na Unión de tecnoloxías críticas nos seguintes ámbitos:

• tecnoloxía profunda e tecnoloxía dixital, como a microelectrónica, a informática de alto rendemento, a informática cuántica, a computación na nube, a computación no bordo, a intelixencia artificial, a ciberseguridade, a robótica, a conectividade 5G e avanzada, e as realidades virtuais, incluídas accións relacionadas coas tecnoloxías profundas e as tecnoloxías dixitais para o desenvolvemento de aplicacións de defensa e aeroespaciais;
• tecnoloxías limpas, como a enerxía renovable; almacenamento de electricidade e calor; bombas de calor; redes de enerxía eléctrica; combustibles renovables de orixe non biolóxica; combustibles alternativos sostibles; electrolizadores e pilas de combustible; captura, almacenamento e utilización de carbono; eficiencia enerxética; hidróxeno; solucións enerxéticas intelixentes; tecnoloxías vitais para a sustentabilidade, como a purificación e desalinización da auga; materiais avanzados, como os nanomateriales, materiais compostos (composites) e futuros materiais de construción «limpos»; e tecnoloxías para as operacións sostibles de extracción e procesamento de materias primas críticas;
• biotecnoloxías como as biomoléculas e as súas aplicacións, os produtos farmacéuticos, as tecnoloxías médicas e a biotecnoloxía agrícola, así como a biomanufacturación.

STEP tamén axudará a protexer e reforzar as cadeas de valor respectivas, dirixirá os investimentos nas materias primas críticas pertinentes e abordará a falta de man de obra e de capacitación neses sectores.

Contexto

A UE presentou xa varias iniciativas en apoio da súa industria. O Plan Industrial do Pacto Verde é a folla de roteiro da UE para garantir a competitividade a longo prazo da industria de Europa e apoiar a rápida transición cara á neutralidade climática. A lei sobre a industria de cero emisións netas representa o seu compoñente regulador. A lei busca garantir un percorrido máis sinxelo e máis rápido que promocione os proxectos estratéxicos europeos e desenvolva normas para apoiar o crecemento das tecnoloxías en todo o mercado único. É complementaria á Lei Europea de Materias Primas Fundamentais, para garantir un acceso suficiente a aquelas materias que, como as terras raras, son vitais para as tecnoloxías de fabricación que son fundamentais para a dobre transición. Outro instrumento crave para apoiar a competitividade da industria europea é a Lei Europea de Chips, que busca reforzar a resiliencia de Europa no ámbito das tecnoloxías e as aplicacións de semiconductores, e aumentar significativamente a cota da UE no mercado mundial dos microchips.

Ademais, a Comisión adoptou un novo Marco Temporal de Crise e Transición para as Axudas Estatais, que dá aos Estados membros máis flexibilidade para deseñar e implementar medidas de apoio en sectores que son clave para a transición cara á neutralidade climática. Os Estados membros están a modificar nestes momentos os seus plans nacionais de recuperación e resiliencia para incluír os capítulos de REPowerEU, o cal constitúe unha ocasión crucial para prestar unha axuda inmediata ás empresas e impulsar a súa competitividade, sen crear dependencias estratéxicas innecesarias.

A UE tamén ofrece axuda á investigación e á innovación, en particular a través de Horizonte Europa. E coa Axenda Europea de Innovación, a UE está a tentar situar a Europa na vangarda da nova onda de innovación en tecnoloxía profunda e as súas empresas emerxentes.

Máis información: Comisión Europea