— Dende o ano 2014 a Unión Europea leva destinados 16.000 millóns de euros en territorio ucraíno

— A Comisión propón a creación dun mecanismo “Reconstrución de Ucraína”

Bruxelas, 28 de outubro de 2022. Ucraína precisa toda a axuda posible para manterse. A invasión por parte de Rusia da antiga república soviética é o maior golpe que puido encaixar un Estado que, xa antes da guerra, presentaba unha serie de problemas graves. A Unión Europea é o principal apoio que ten Ucraína, sendo a base para manter a súa soberanía e ser, tras a guerra, un Estado próspero, libre e vinculado aos valores europeos.

Antes da invasión, a UE asistiu a Ucraína con préstamos e subvencións. As cifras deste plan sitúanse nos 7.000 millóns de euros, dos cales 1.200 desembolsáronse despois do comezo da guerra. Posteriomente, o Consello Europeo aprobou a proposta da Comisión de aportar 9.000 millóns de euros extra en préstamos con condicións moi favorables, como a cobertura dos intereses por parte da Unión. Actualmente Ucraína xa dispón de 6.000 millóns deses fondos.

Pero o traballo en terreo ucraíno non remata aí. A reconstrución do país vai ser tan importante como a axuda na súa defensa, para así asegurar un futuro próspero e seguro para a súa poboación. Aínda non hai estimacións concretas da cantidade necesaria; o Banco Mundial sitúa a cantidade en 349 mil millóns de euros ata xuño, mentres que o Banco Europeo de Inversión estima que o total chegará ao billón de euros.

Sexa cal sexa a cantidade, a UE xa está profundamente involucrada neste proceso. A Comisión presentou, no mes de maio, o plan europeo para a reconstrución de Ucraína, que contempla a creación da “Plataforma pola reconstrución de Ucraína”. A iniciativa, coliderada pola Comisión e o goberno ucraíno, será a responsable de aprobar un plan de reconstrución, deseñado e executado por Ucraína co apoio administrativo e técnico da UE. Reúne a socios e organizacións de apoio: os Estados membros da UE, outros doadores bilaterais e multilaterais e institucións financeiras internacionais. Os Parlamentos ucraíno e europeo participan como observadores.

A plataforma reuniuse por primeira vez en xullo, en Suíza, e por segunda vez en Berlín, o pasado 25 de outubro. Nesta última reunión, o presidente Zelenski mencionou como unha das necesidades máis urxentes a cobertura do seu déficit orzamentario, de entre 3.000 e 5.000 millóns de euros para pagar gastos correntes como salarios de militares, profesores e médicos. A presidenta da Comisión Europea, Ursula von der Leyen, afirmou que a UE está disposta a achegar 1.500 millóns de euros mensuais; é dicir, 18.000 millóns de euros en 2023. En canto ás fontes de financiamento, mencionouse a posibilidade de utilizar os activos rusos actualmente conxelados pola UE. Xa existe un grupo de traballo que estuda como crear o marco legal necesario para expropiar devanditos activos.

A “Plataforma pola reconstrución de Ucraína” aprobará un plan de reconstrución, deseñado e executado por Ucraína co apoio administrativo e técnico da UE

Como financiar a reconstrución?

As necesidades imprevistas creadas pola guerra en Europa superan en moito os recursos dispoñibles no actual marco financeiro plurianual. Por tanto, deben atoparse novas fontes de financiamento. A Comisión propón crear un mecanismo “Reconstrución de Ucraína” como principal instrumento xurídico do apoio da Unión Europea, a través dunha combinación de subvencións e préstamos. Integraríase no orzamento da UE, similar ao Mecanismo de Recuperación e Resiliencia, pero tería unha estrutura de gobernanza específica para garantir a plena responsabilización de Ucraína respecto diso, principalmente nas reformas do Estado de Dereito e a loita contra a corrupción. Para financiar este mecanismo, a Comisión Europea expón as seguintes opcións:

• En relación coas subvencións, que os Estados membros (e terceiros países se así o desexan) fagan contribucións adicionais ou ben que se realice unha revisión específica do marco financeiro plurianual da UE 21-27.
• En relación cos préstamos, as mesmas alternativas que para as subvencións e, ademais, a obtención de fondos nos mercados internacional en nome da UE ou con garantías nacionais dos Estados membros.

A ameaza que supón Rusia impacta en Ucraína de forma directa, pero todo o continente sofre as súas consecuencias. A Unión está a lembrar o erro histórico que supón permitir as violacións á soberanía dun Estado.

Máis información: Comisión Europea