— En decembro de 2023 propúxose a creación dun novo Consorcio Europeo de Infraestruturas Dixitais (EDIC), chamado Alianza para as Tecnoloxías Lingüísticas (ALT-EDIC).

— A Alianza ten como obxectivo impulsar a diversidade, riqueza e competitividade lingüística europeas a través da creación dunha infraestrutura europea común no ámbito das tecnoloxías lingüísticas.

Bruxelas, 7 de febreiro de 2024. O ALT-EDIC, Alianza para as Tecnoloxías Lingüísticas, propúxose en decembro de 2023 como un dos primeiros EDIC (Consorcios de Infraestruturas Dixitais Europeas) no marco do Programa Político 2030 da Década Dixital.

 O 7 de febreiro de 2024, a Comisión Europea creou oficialmente a ALT-EDIC coa Decisión de Execución (UE) 2024/458. A Alianza está coordinada por Francia e conta con:

• Doce Estados membro: Bulgaria, Croacia, Eslovenia, España, Francia, Grecia, Irlanda, Italia, Letonia, Lituania, Países Baixos e Polonia;
• Sete Estados membro observadores: Austria, Bélxica, Dinamarca, Estonia, Malta, Romanía e Eslovaquia.

A misión de ALT-EDIC é desenvolver unha infraestrutura europea común no ámbito das tecnoloxías lingüísticas, especialmente a través da creación de grandes modelos lingüísticos das linguas oficiais e rexionais europeas.

O seu obxectivo é mellorar a competitividade europea, aumentar a dispoñibilidade de datos lingüísticos europeos e manter a diversidade lingüística e a riqueza cultural de Europa.

Máis concretamente, este novo consorcio pretende utilizar os modelos de linguaxe creados para impulsar o desenvolvemento de modelos avanzados de intelixencia artificial (IA) capaces de comprender e xerar unha linguaxe similar á humana, facendo así fronte á escaseza de datos lingüísticos europeos dispoñibles.

O plan de acción do ALT-EDIC céntrase en cinco áreas temáticas:

• Datos: Desenvolver unha plataforma central de recursos lingüísticos europeos e recompilar conxuntos de datos de alta calidade, baseándose no Espazo de Datos Lingüísticos. Prestarase especial atención á creación de datos estratéxicos para as linguas con poucos recursos.
• Modelos de linguaxe existentes: recompilar modelos de código aberto, afinalos, reducilos e optimizalos para o seu uso nas PEME europeas, e proporcionar metodoloxías para a súa avaliación, certificación e normalización.
• Novos modelos lingüísticos: lanzar novos modelos de código aberto (incluídos modelos con capacidades multimodais), coordinar eficazmente o acceso aos ordenadores EuroHPC para as empresas e industrias da UE e prestar apoio a expertos públicos e privados para desenvolver novos modelos.
• Avaliación, certificación e normalización: proporcionan metodoloxías para abordar a discriminación e o rumbo potenciais introducidos polo procesamento da linguaxe natural.
• Ecosistema: desenvolver unha incubadora de empresas emerxentes para as empresas que participen no EDIC, fomentar os vínculos entre a industria e a investigación, actuar como actor crave do plan europeo coordinado sobre IA, reunir e reforzar a comunidade da LT (tecnoloxías lingüísticas), prestar apoio específico ás institucións para que invistan en LT e desenvolver programas culturais baseados na IA para a linguaxe.

Cal é o vínculo entre ALT-EDIC e LDS?

O LDS (acrónimo en inglés de “Espazo de datos lingüísticos”) é un dos diversos espazos de datos apoiados pola Comisión para fomentar un ecosistema de datos en moitos sectores.

O LDS establecerá unha estrutura de gobernanza para o intercambio de datos de diversos sectores, que poderán utilizarse para desenvolver ferramentas de tecnoloxía lingüística. Estes datos tamén estarán ao dispor do ALT-EDIC.

O ALT-EDIC é un proxecto multinacional, dirixido e financiado polos Estados membro que acordaron unirse a el. Mediante a posta en común de recursos, os membros deberían alcanzar a masa crítica de datos e outros recursos necesarios para crear e poñer a punto Grandes Modelos Lingüísticos.

Aínda que LDS e ALT-EDIC son iniciativas conectadas e ambas as traballan na dixitalización e as linguas, fano desde ángulos diferentes.

Mentres que LDS céntrase na creación dun ecosistema arredor do intercambio de datos lingüísticos, ALT-EDIC céntrase na creación dun ecosistema a escala europea arredor das tecnoloxías lingüísticas, que requiren grandes cantidades de datos lingüísticos.

Ambos mecanismos pretenden implicar aos Estados membro e á industria europea nos seus esforzos, de acordo co Programa de Traballo Europa DIXITAL para o LDS e o Programa Político da Década Dixital para o ALT-EDIC.

Esto reflíctese no dobre modelo de gobernanza adoptado polas iniciativas, que facilitará unha transición fluída entre ambas as unha vez que o proxecto LDS chegue ao seu fin.

Contexto

Os Consorcios Europeos de Infraestruturas Dixitais (EDIC) son instrumentos postos ao dispor dos Estados membro para acelerar e simplificar a creación e execución de proxectos multinacionais no marco do Programa Político 2030 da Década Dixital.

Este Programa establece metas e obxectivos nos ámbitos das competencias dixitais, a infraestrutura dixital, a dixitalización das empresas e dos servizos públicos e crea un novo marco para proxectos multinacionais que permitirá aos Estados membro axuntar forzas en iniciativas dixitais.

Os EDIC son marcos xurídicos que axudan aos Estados membro a crear e executar proxectos multinacionais, permitíndolles poñer en común financiamento e outros recursos de maneira flexible e eficiente, para investir en proxectos dixitais transformadores. Os EDIC tamén poden garantir normas comúns e interoperabilidade.

Cada EDIC é unha persoa xurídica creada por decisión da Comisión previa solicitude de polo menos tres Estados membro e aprobación da Comisión. O seu orzamento baséase nas contribucións dos seus membros complementadas por outras fontes de ingresos, que poden incluír subvencións da UE e nacionais.

Un EDIC pode executar un proxecto multinacional despregando infraestruturas conxuntas, prestando servizos e reunindo -segundo consideren oportuno os Estados membro fundadores- a entidades públicas, entidades privadas, usuarios finais e a industria.

Neste marco, a ALT-EDIC, cuxo nome completo é “Consorcio de Infraestruturas Dixitais Europeas da Alianza para as Tecnoloxías Lingüísticas”, foi o primeiro EDIC lanzado pola Comisión Europea e os Estados membro, xunto co Consorcio de Infraestruturas Dixitais Europeas para Xemelgos Dixitais Locais en Rede orientados cara ao CitiVERSE (LDT CitiVERSE EDIC).

Máis información: Comisión Europea