A gobernanza internacional dos océanos consiste en que xestionemos xuntos os océanos do mundo e os seus recursos de maneira que sexan sans e produtivos, en beneficio das xeracións actuais e futuras. A nova Comunicación conxunta baséase noutra de 2016, na que se contemplan tendencias crave como o empeoramento debido ao cambio climático e o perigoso declive da biodiversidade. Contempla así mesmo os cambios na situación xeopolítica, como a agresión rusa contra Ucraína, que carrexou inestabilidade e inseguridade, entre outras cousas ao conxelar determinadas iniciativas.

Na súa calidade de axente líder a escala mundial, a UE expón unha axenda actualizada para mellorar a gobernanza dos océanos, que adopta un enfoque internacional intersectorial e baseado en normas, co obxectivo de seguir consolidando o seu papel como líder mundial na gobernanza dos océanos. Baseándose nos compromisos establecidos na Comunicación conxunta de 2016 e actualizándoos, a UE comprométese a:

• Reforzar o marco de gobernanza internacional dos océanos a nivel mundial, rexional e bilateral.

• Facer realidade a sustentabilidade dos océanos de aquí a 2030 mediante a adopción dun enfoque coordinado e complementario ante os retos comúns e os impactos acumulativos.

• Seguir facendo do océano un espazo seguro e protexido, a medida que crecen a competencia nas augas internacionais e os retos para a cooperación multilateral.

• Aumentar os coñecementos internacionais sobre os océanos, de maneira que a toma de decisións baseada en datos contrastados dea lugar a medidas para protexer e xestionar de forma sostible os océanos.

Accións crave para lograr uns océanos seguros, protexidos, limpos, saudables e xestionados de forma sostible

A Comunicación define varias prioridades crave para cumprir estes compromisos:

• Deter e investir a perda de biodiversidade mariña, celebrando canto antes un ambicioso Tratado de Alta Mar das Nacións Unidas (diversidade biolóxica mariña das zonas situadas fóra da xurisdición nacional) e cumprindo o obxectivo de ter un 30 % de zonas mariñas protexidas de aquí a 2030.

• Protexer o fondo mariño, prohibindo a explotación mineira dos fondos mariños, que os destrúe, e regulando, en caso necesario, o uso das artes de pesca que son máis prexudiciais para a biodiversidade.

• Garantir unha pesca sostible cun enfoque de tolerancia cero contra a pesca ilegal, non declarada e non regulamentada, e co cumprimento das regras e normas internacionais. A UE tamén acolle con satisfacción o significativo acordo multilateral que contribúe á protección dos océanos ao que se chegou na OMC o 17 de xuño deste ano, tras vinte e un anos de negociacións. A UE está plenamente comprometida en completar o acordo canto antes cos elementos que aínda quedan pendentes.

• Loitar contra o cambio climático para lograr que os océanos estean sans, en particular aplicando medidas de transporte marítimo a escala da Unión e mundial, e descarbonizando o sector pesqueiro para reducir a dependencia dos combustibles fósiles.

• Loitar contra a contaminación mariña, en particular mediante a celebración, como moi tarde en 2024, dun ambicioso acordo mundial en materia de plásticos que sexa xuridicamente vinculante.

• Realizar a transición cara a unha economía azul sostible a escala mundial, en particular aumentando o investimento na saúde dos océanos e na transformación cara a unha economía azul sostible a través da plataforma de investimento «BlueInvest» da UE, e mellorando a planificación marítima integrada.

• Garantir a protección e a seguridade no mar, realizando un seguimento estreito e dando unha resposta rápida ás ameazas para a seguridade marítima, cooperando cos seus socios, como a OTAN, e enfrontándose ao traballo forzado conforme as normas da Organización Internacional do Traballo.

• Aumentar os coñecementos sobre os océanos mediante a creación dunha interface intergobernamental científico-política para a sustentabilidade dos océanos, co obxectivo de crear un Grupo Intergobernamental de Expertos sobre Sustentabilidade Oceánica (IPOS), que promova a diplomacia e a cultura en relación cos mares.

• Investir nos océanos: ata 1 000 millóns de euros no período 2021-2027 para a biodiversidade oceánica e costeira e o clima, mesmo en alta mar, e 350 millóns de euros ao ano en investigacións oceánicas a través do programa Horizonte Europa 2021-2027.

Próximas etapas

A Comunicación conxunta será presentada polo comisario de Medio Ambiente, Océanos e Pesca, Virginijus Sinkevičius na Segunda Conferencia das Nacións Unidas sobre os Océanos. Debaterase no Parlamento Europeo e o Consello.

Contexto

En 2016, a UE foi a primeira economía líder en poñer en marcha a súa axenda de gobernanza internacional dos océanos e en comprometerse en lograr uns océanos seguros, protexidos, limpos, saudables e xestionados de forma sostible.

En 2019, os Estados membros da UE expresaron o seu apoio ao seguimento e ao desenvolvemento desta axenda. O Pacto Verde Europeo destacou a importancia de fomentar o papel da UE como líder mundial na gobernanza dos océanos. Unha consulta específica e un foro internacional de partes interesadas presentaron recomendacións para o seu desenvolvemento a fin de garantir que a UE siga desempeñando un papel activo á hora de contribuír aos obxectivos mundiais de sustentabilidade.

Máis información: Comisión Europea