— O marco de certificación para as absorcións de carbono na UE facilitará este tipo de actividades. 

— A Xunta de Galicia tamén creará un mercado voluntario de créditos de carbono.

Bruxelas, 26 de novembro de 2024. O pasado 19 de novembro, o Consello deu o seu visto bo definitivo ao Regulamento polo que se establece o primeiro marco de certificación a escala da UE para as absorcións permanentes de carbono, a carbonocultura e o almacenamento de carbono en produtos. Este marco, de carácter voluntario, facilitará e fomentará as actividades de absorción de carbono e de redución de emisións do solo de alta calidade na UE, como complemento das reducións sostidas das emisións.

Absorcións de carbono e reducións de carbono no solo

O Regulamento será o primeiro paso para introducir na lexislación da UE un marco de certificación integral para as absorcións de carbono e a redución de emisións do solo. Axudará á UE a alcanzar o seu obxectivo de neutralidade climática de aquí a 2050.

O Regulamento abrangue as seguintes actividades en toda a UE:

• Absorcións permanentes de carbono que capturan e almacenan carbono atmosférico ou bioxénico durante varios séculos (por exemplo, bioenerxía con captura e almacenamento de carbono e con captura directa do aire con almacenamento);
• Actividades de almacenamento de carbono que capturan e almacenan carbono en produtos duradeiros durante polo menos 35 anos (como os produtos de construción derivados da madeira);
• Actividades de carbonocultura que melloran o secuestro e o almacenamento de carbono en bosques e solos, ou que reducen as emisións de gases de efecto invernadoiro dos solos durante un período de polo menos cinco anos (por exemplo, a reforestación, a restauración de turbeiras ou humedais e a mellora do uso de fertilizantes).

Criterios de certificación

As actividades de absorción de carbono terán que cumprir catro criterios xerais para ser certificadas:

• Deben xerar un beneficio neto da absorción de carbono ou un beneficio neto da redución das emisións do solo cuantificado;
• Deben ser adicionais, o que significa que van máis aló dos requisitos legais en canto ao operador individual e precisan do efecto incentivador da certificación para que sexa viable desde o punto de vista financeiro;
• Deben ter como obxectivo garantir o almacenamento a longo prazo de carbono e minimizar o risco de liberación de carbono;
• Non deben causar un prexuízo significativo ao medio ambiente e deben poder producir beneficios secundarios para un ou varios dos obxectivos de sustentabilidade.

Ademais, as actividades que poidan optar á certificación deberán ser verificadas de forma independente por organismos de certificación terceiros.

Sistemas de certificación

Estableceranse sistemas de certificación para que os operadores demostren o cumprimento do Regulamento. Estarán suxeitos a unhas normas de seguimento, verificación e notificación sólidas e transparentes para promover a confianza no sistema e garantir a integridade medioambiental. Tamén se establecerán mecanismos de responsabilidade para os operadores a fin de resolver calquera liberación de volta á atmosfera de carbono capturado.

Rexistro da Unión Europea

Catro anos despois da entrada en vigor do Regulamento, a Comisión establecerá un rexistro electrónico a escala da UE para garantir a transparencia e a plena trazabilidade das denominadas unidades certificadas, que se expedirán para reflectir o beneficio neto de carbono xerado a través de actividades certificadas de absorción de carbono e de redución de emisións do solo.

Sinerxias coa estratexia galega

Este regulamento foi aprobado ao mesmo tempo que a Xunta de Galicia anunciaba a creación dun mercado voluntario de créditos de carbono a nivel autonómico. Este mercado voluntario está regulado na Lei de promoción dos beneficios sociais e económicos dos proxectos que utilizan os recursos naturais de Galicia aprobada no Parlamento de Galicia a finais de outubro, e operará mediante créditos certificables que poden ser vendidos a través dunha plataforma de comercialización que servirá de nexo entre os axentes promotores dos proxectos e os compensadores. O obxectivo é que tanto o tecido empresarial como os cidadáns poidan contribuír á loita contra o cambio climático mediante o financiamento de proxectos sostibles impulsados por gandeiros ou silvicultores. No caso das empresas, este mercado permitiralles adquirir créditos de carbono verificados e, deste xeito, acadar os obxectivos de neutralidade climática. 

Contexto

A Lei Europea do Clima, asinada en 2021, obriga xuridicamente á UE a alcanzar a neutralidade climática de aquí a 2050. Isto significa lograr un equilibrio entre as emisións e absorcións de gases de efecto invernadoiro de aquí a 2050. Polo tanto, o Regulamento marco de certificación para a eliminación de carbono, proposto inicialmente pola Comisión en novembro de 2022, é crucial para alcanzar o obxectivo climático a longo prazo da UE no marco do Acordo de París e facer realidade o Pacto Verde Europeo. As absorcións de carbono serán un factor clave para un futuro obxectivo climático intermedio para 2040, tal como recomendou a Comisión na súa Comunicación e na estratexia de xestión do carbono industrial do 6 de febreiro.

Sobre a base da Comunicación da Comisión sobre ciclos de carbono sostibles, adoptada en 2021, o presente Regulamento contribúe ao obxectivo de absorción de carbono para 2030 no sector do uso da terra, o cambio de uso da terra e a silvicultura (UTCUTS). Tamén apoia as actividades de restauración da natureza en consonancia coa Lei de Restauración da Natureza e as prácticas de economía circular do Plan de Acción para a Economía Circular.

Tamén axudará ás empresas a informar sobre a súa pegada climática de conformidade coa Directiva sobre responsabilidade social das empresas e as correspondentes normas de presentación de información en materia de sustentabilidade, e proporcionará máis transparencia sobre as alegacións de neutralidade climática polas organizacións públicas e privadas.

Así, o 30 de novembro de 2022, a Comisión deu un importante primeiro paso cara unha maior integración dos réximes de absorción de carbono mediante a presentación dunha proposta de Regulamento polo que se establece un marco voluntario a escala da UE para certificar as actividades de absorción de carbono de calidade.

O Consello adoptou o seu mandato de negociación no Coreper o 17 de novembro de 2023, mentres que o Parlamento Europeo acordou a súa posición o 21 de novembro de 2023. Tras tres roldas de negociacións, os colexisladores da UE acadaron un acordo sobre a forma definitiva do Regulamento o 20 de febreiro de 2024.

Máis información: 

• Texto do Regulamento
• Nota de prensa da Xunta de Galicia sobre o establecemento do mercado voluntario de créditos de carbono