— O EEI ten como obxectivo crear un entorno dinámico e atractivo para os investigadores e innovadores de toda Europa.

— A Comunicación adoptada pola Comisión reafirma o seu compromiso de situar a investigación e a innovación no centro do futuro crecemento de Europa.

Bruxelas, 20 de novembro de 2024. A UE avanzou cara á construción dun mercado único máis integrado, eficiente e atractivo para a investigación e a innovación, pero é necesario seguir traballando para aproveitar plenamente o seu potencial. Estas son as conclusións da Comunicación sobre a implantación do Espazo Europeo de Investigación (EEI) adoptada o pasado mes de outubro pola Comisión, que reafirman o seu compromiso de situar a investigación e a innovación no centro do futuro crecemento de Europa. Como se destaca no informe Draghi e nas orientacións políticas para a próxima Comisión, a investigación e a innovación son motores fundamentais da resiliencia económica, a competitividade e o benestar.

O EEI, que se puxo en marcha no 2000 para abordar a fragmentación do panorama europeo da investigación e que recibiu un novo impulso no 2020, ten como obxectivo crear un entorno dinámico e atractivo para os investigadores e innovadores de toda Europa, que se consolide como o lugar por excelencia para eles. A nova Comunicación fai balance dos avances realizados no marco dos catro obxectivos estratéxicos acordados cos Estados membros e destaca os ámbitos nos que é necesario seguir traballando:

• Dar prioridade aos investimentos e ás reformas: A Comisión colaborou cos Estados membros para unificar os esforzos en materia de investigación e innovación, e apoiou reformas e investimentos a través dos fondos da política de cohesión, o Mecanismo de Recuperación e Resiliencia e a través de axuda especializada no marco do Mecanismo de Apoio ás Políticas de Horizonte Europa e o Instrumento de Apoio Técnico. Non obstante, Europa aínda está lonxe de alcanzar o obxectivo de investir o 3 % do PIB da UE en investigación e desenvolvemento (I+D). O problema fundamental segue sendo a baixa inversión privada, que se ve obstaculizada polas barreiras regulamentarias, xurídicas e administrativas, que deben abordarse para atraer a máis investidores e innovadores.
• Mellorar o acceso á excelencia: As axudas proporcionadas no marco de Horizonte Europa a proxectos colaborativos e programas de mobilidade como as accións Marie Skłodowska-Curie (MSCA) axudaron a reforzar as redes de cooperación científica. A parte relativa á ampliación de Horizonte Europa tamén investiu ata o de agora máis de 1.000 millóns de euros para contribuír ao desenvolvemento de capacidades de I+i máis fortes nos Estados membros con menor rendemento. Non obstante, é necesario seguir traballando para reducir a burocracia e proporcionar mellor información sobre as oportunidades dispoñibles para os investigadores.
• Traducir os resultados en impacto económico: O Consello Europeo de Innovación (CEI) converteuse no maior inversor en tecnoloxía profunda en Europa, e cada euro investido polo Fondo do CEI atrae catro euros de investidores privados. O marco do EEI contribuíu ao desenvolvemento, xunto cos Estados membros, de orientacións específicas para a explotación económica dos resultados das investigacións e de follas de ruta tecnolóxicas, pero Europa precisa aínda máis capital de risco para estar ao nivel das innovacións de vangarda. A recente posta en marcha da Rede de Investidores de Confianza marca un paso adiante na sindicación de investidores europeos.
• Potenciar o EEI: O marco do EEI deu lugar a avances significativos na mellora das condicións de traballo e o desenvolvemento profesional dos investigadores, en particular mediante a adopción da Recomendación do Consello sobre as carreiras de investigación, pero aínda pode facerse máis. En consonancia cos valores europeos, Horizonte Europa tamén liderou o camiño para seguir impulsando a igualdade de xénero e a integridade da investigación, a ciencia aberta e os esforzos en materia de intercambio de datos. Mediante a adopción dunha Recomendación do Consello sobre a seguridade da investigación, tamén se realizaran novos avances para garantir a seguridade da investigación europea. Non obstante, é necesario redobrar os esforzos para abordar as disparidades que persisten nas oportunidades de desenvolvemento profesional en toda a Unión e garantir a sustentabilidade e a accesibilidade a longo prazo das infraestruturas europeas de investigación e tecnoloxía.

Contexto

Nas dúas últimas décadas, o EEI desencadeou cambios estruturais, económicos e políticos. O actual marco do EEI é o resultado dun proceso de revitalización, que comeza coa Comunicación da Comisión de 2020 sobre un novo EEI para a investigación e a innovación, seguida dun novo marco político e de gobernanza adoptado polo Consello, e a Recomendación do Consello sobre un Pacto de Investigación e Innovación en Europa, así como as Conclusións do Consello sobre o futuro da gobernanza do Espazo Europeo de Investigación (2021).

O primeiro programa de actuación do EEI (2022-2024) está a piques de completarse con resultados tanxibles, e esta nova Comunicación chega durante a preparación do segundo programa de actuación do EEI (2025-2027).

Fonte: Comisión Europea

Máis información: Comunicación sobre a implantación do Espazo Europeo para a Investigación