A comisaria de Saúde e Seguridade Alimentaria, Stella Kyriakides, presentou nunha rolda de prensa en Bruxelas o documento, considerado un elo fundamental para a articulación do Pacto Verde Europeo.
Bruxelas, 25 de maio de 2020. As dúas estratexias presentadas, que articulan a visión da Comisión Europea sobre como transformar a maneira en que producimos, distribuímos e consumimos os alimentos e relacionámonos co medio ambiente, pretenden mandar un sinal potente do compromiso da Unión Europea co Pacto Verde e a Axenda 2030 nun momento de profunda crise social e económica.
A comisaria Kyriakides subliñou que a pandemia puxo de relevo a importancia dun sistema alimentario resiliente á vista da forte vinculación que existe entre a nosa saúde, os ecosistemas e as cadeas de subministración, e sinalou que a pandemia é só unha advertencia entre outras moitas: as secas anuais, as inundacións, os incendios forestais e as novas pragas son alarmas de que o noso sistema alimentario debe ser máis sustentable. Ademais, a comisaria declarou que a transformación do sistema de produción de alimentos estivo á cabeza da axenda da Comisión Von Der Leyen desde o principio. En efecto, a publicación de ambas as estratexias estaba prevista para o pasado mes de marzo, pero a emerxencia sanitaria obrigou a atrasalas.
Por que é especial a estratexia «Da granxa á mesa»?
En primeiro lugar, porque é a primeira vez na historia da política alimentaria da UE que se propón unha axenda integral para todas as etapas da produción de alimentos, pero en particular desde o punto de vista do consumidor e do produtor. En segundo lugar, porque converte a sustentabilidade nunha estratexia de crecemento, atendendo así a demanda dunha maioría cada vez máis importante de cidadáns: alimentos nutritivos que sexan saudables e prodúzanse de maneira respectuosa co planeta. É por iso polo que, segundo Kyriakides, esta é tamén unha estratexia de recuperación a curto e a longo prazo. En terceiro lugar, trátase dunha estratexia de saúde e prevención contra novas crises. Reverter o aumento das taxas de obesidade e o cambio dos patróns de consumo en toda a UE é fundamental para a saúde dos europeos, pero tamén para construír resiliencia ante futuras pandemias.
É un feito que os sistemas alimentarios son impulsores clave do cambio climático e a degradación ambiental. Na UE, a agricultura é responsable do 10,3% das emisións totais de gases de efecto invernadoiro. A estratexia da granxa á mesa, por tanto, perfílase crucial para lograr os obxectivos do Pacto Verde.
Doutra banda, a comisaria quixo sinalar que a estratexia é tamén unha oportunidade para converter en líderes mundiais aos agricultores, pescadores e produtores de alimentos de Europa –e moi especialmente ás mulleres– en adaptación e loita contra o cambio climático.
Segundo detallou Kyriakides, a estratexia contén 27 iniciativas craves destinadas a transformar o sistema agroalimentario e a reducir o seu impacto sobre o medio ambiente para o ano 2030, entre as que destacan:
- Redución do uso e o risco das pesticidas sintéticos nun 50%.
- Redución do uso das pesticidas de maior risco nun 50%.
- Redución do uso de fertilizantes nun 20%, como consecuencia doutro obxectivo, tamén marcado na Estratexia, de reducir as perdas de nutrientes en polo menos un 50%, asegurando que non haxa perda de fertilidade do chan.
- Aumento da superficie agrícola dedicada á agricultura ecolóxica até alcanzar un 25% (actualmente é do 8%).
- Redución da venda dos antimicrobianos utilizados na gandaría nun 50%.
- Todas as zonas rurais terán acceso a banda ancha rápida en 2025.
- Redución do uso de antibióticos na agricultura e a acuicultura nun 50%.
- Redución do desperdicio de alimentos e intensificación da loita contra a fraude alimentaria.
- Fortalecemento das normas sobre benestar animal.
Para proporcionar información clara e capacitar aos consumidores para que tomen decisións saudables e sustentables, a Comisión propón unha etiquetaxe nutricional obrigatorio harmonizado na parte posterior dos envases, que debería empezar a implementarse dentro de 2 anos.
As iniciativas aparelladas á estratexia cambiaron pouco en comparación coas versións anteriores do texto, como a revisión das directivas sobre pesticidas (en 2022), armonización da etiquetaxe nutricional obrigatorio nos envases (en 2023) ou mesmo un plan comunitario para o manexo de nutrientes integrados para reducir a contaminación, especialmente de fertilizantes na agricultura (previsto para 2022-2023). Con todo, unha novidade relacionada coa epidemia de coronavirus é o anuncio da creación dun observatorio de seguridade alimentaria da UE que «monitoreará e informará sobre a capacidade da Unión para garantir a dispoñibilidade de subministracións, cubrindo a produción de alimentos e infraestrutura crítica, asegurando transparencia e coordinación en tempos de desafíos de seguridade alimentaria» engadiu a comisaria. A estratexia tamén inclúe un plan de emerxencia «para garantir a subministración de alimentos e a seguridade en caso de crise de calquera tipo».
Ademais, a Política Agrícola Común e a Política Pesqueira Común apoiarán aos produtores primarios a través de novas fontes de financiamento e esquemas ecolóxicos (ou «ecoesquemas») que lles incentivarán a pór en marcha prácticas sustentables. Ademais, a Comisión traballará cos Estados membros para garantir que as aspiracións do Pacto Verde reflíctanse plenamente na lexislación da nova PAC. Neste sentido, a Comisión formulará antes de finais deste ano recomendacións relativas ao nove obxectivos específicos da PAC para cada un dos Estados membros, antes de que estes presenten oficialmente os seus respectivos proxectos de Plans Estratéxicos.
As estratexias adoptadas non constitúen un documento lexislativo, senón que enmarcan un conxunto de iniciativas que se presentarán ao longo da presente lexislatura europea, algunhas de carácter normativo. O Consello e o Parlamento, tamén o Comité Europeo das Rexións, terán a oportunidade de fixar as súas posicións respecto diso.
Máis información
Fonte: Comisión Europea