- A Comisión Europea publicou un Regulamento polo que se prorrogan as medidas extraordinarias de apoio ao sector do viño adoptadas a pasada primavera, que inclúen derrogacións temporais da lexislación europea en materia vitivinícola que permiten a intervención pública do mercado do viño, facilitan o financiamento e outorgan maior flexibilidade aos viticultores.
- O obxectivo é mitigar os efectos adversos da pandemia e dos aranceis estadounidenses neste sector, que o ano pasado viviu unha das súas peores campañas. A vixencia das medidas amplíase así ata o próximo 15 de outubro, pero corresponde agora aos Estados membros facer uso das mesmas e incluílas nos seus programas nacionais de apoio.
Bruxelas, 11 de febreiro do 2020. A Unión Europea decidiu prorrogar as medidas extraordinarias de apoio ao sector vitivinícola que aprobou a pasada primavera co obxectivo de mitigar os efectos da crise derivada da pandemia neste sector, un dos máis castigados en toda Europa. A prórroga, decretada no Regulamento de execución (UE) 2021/78 do 27 de xaneiro, quedou confirmada a semana pasada ao obter a luz verde do pleno do Parlamento Europeo. Por tanto, o paquete de medidas, que entre outras disposicións autoriza a intervención pública no mercado do viño, estará en vigor ata o próximo 15 de outubro e ten ademais efecto retroactivo desde o 16 de outubro de 2020.
- Exención temporal das normas de competencia da UE. O artigo 222 do Regulamento de Organización Común de Mercados Agrarios vixente (unha das normas que constitúen o corpo normativo da PAC) permite á Comisión Europea adoptar excepcións temporais a determinadas normas de competencia en situacións de grave desequilibrio do mercado. As medidas que agora se prorrogan autorizan esta excepción para o sector vitivinícola, o cal permite aos axentes económicos autoorganizarse e aplicar medidas de mercado tales como a planificación de actividades conxuntas de promoción, a organización do almacenamento privado ou a planificación conxunta da produción mediante, mesmo, a destilación para reducir a oferta e reequilibrar así os prezos de venda.
- Pago de anticipos para a destilación e o almacenamento privado. A Comisión Europea permite aos Estados membro, de forma excepcional, abonar anticipos aos axentes económicos para as operacións de destilación e almacenamento, que no caso español fanse con cargo ao Programa de Apoio ao Sector do Viño (PASVE).
- Incremento da taxa de cofinanciamento da UE. A contribución da Unión Europea para todas as medidas dos programas nacionais de apoio ao sector aumenta ata alcanzar un tipo de cofinanciamento do 70% durante o período de vixencia das medidas.
O Regulamento permite así mesmo a reestruturación e conversión de viñedos e dos investimentos realizados no procesado, a comercialización e a innovación.
Con todo, a activación da maioría destas disposicións corresponde agora a cada Estado membro. O Goberno de España aínda non deu coñecer o seu proxecto normativo ao respecto desta prórroga.
Só en España, en 2020 o consumo total de viño caeu en 200 millóns de litros con respecto ao ano anterior, debido sobre todo ás restricións na canle Horeca, onde a caída alcanzou, en termos relativos, un 40% segundo datos do Observatorio Español do Mercado do Viño. O impacto do coronavirus súmase así ao dos aranceis impostos por Estados Unidos sobre algúns produtos agroalimentarios europeos, entre os que se atopan os viños españois, a finais de 2019. A concorrencia de ambas as circunstancias manifestouse especialmente no sector dos viños con denominación de orixe e indicación xeográfica protexida.
As medidas extraordinarias adoptadas polas institucións europeas están dirixidas, precisamente, a mitigar e reverter a complicada situación que atravesa o sector.
Paralelamente, a Comisión Europea prepara unha revisión do Regulamento (UE) 1151/2012 relativo aos réximes de calidade en produtos agroalimentarios, viños e espirituosos sobre a base da Estratexia “Da granxa á mesa”. O obxectivo sería reforzar a posición dos agricultores e grupos de produtores na cadea agroalimentaria e integrar mellor nesta política da Unión o desenvolvemento sostible e verde que marcará a recuperación económica en Europa.
Ao mesmo tempo, a reforma do actual sistema de autorización de plantación e replantación de viñedos – que expira no ano 2030 – constitúe un elemento fundamental das negociacións para a reforma da PAC, as cales poderían culminar a próxima primavera. A Comisión Europea está a favor dun sistema no que se teñan moi en conta os estritos estándares en materia ambiental contidos na Estratexia de Biodiversidade, o que podería traer cambios significativos a medio prazo. Os co-lexisladores alcanzarían un principio de acordo para garantir a extensión do sistema ata o ano 2045.